Mẹo Hướng dẫn Quan hệ pháp luật TTHS phát sinh lúc nào 2022
Họ và tên học viên Nữ đang tìm kiếm từ khóa Quan hệ pháp luật TTHS phát sinh lúc nào được Update vào lúc : 2022-11-27 20:04:02 . Với phương châm chia sẻ Bí kíp Hướng dẫn trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi tham khảo tài liệu vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại phản hồi ở cuối bài để Admin lý giải và hướng dẫn lại nha.
Mối quan hệ giữa Luật hình sự và Luật tố tụng hình sự là mối quan khối mạng lưới hệ thống nhất, hữu cơ giữa nội dung và hình thức, trong đó nội dung quyết định hình thức, bất kể sự thay đổi nào của Luật hình sự đều dẫn đến sự thay đổi tương ứng của Luật tố tụng hình sự. Tuy nhiên, hình thức cũng luôn có thể có tính độc lập tương đối, tác động trở lại nội dung, bởi lẽ nếu không còn Luật tố tụng hình sự, thì những quy phạm pháp luật hình sự không thể áp dụng trên thực tế.
Trong số những nhà tầm cỡ của chủ nghĩa Mác – Lênin, C. Mác là người quan tâm nghiên cứu và phân tích nhiều về quan hệ giữa Luật hình sự và Luật tố tụng hình sự. Trong tác phẩm “Những cuộc tranh luận về luật cấm trộm củi rừng”, C. Mác viết: “Luật vật chất lại sở hữu những hình thức xét xử thiết yếu, vốn có của nó… Việc xét xử và luật pháp liên hệ mật thiết với nhau, cũng như hình dáng cây cối gắn sát với cây cối, hình dáng động vật gắn với thịt và máu của động vật. Cũng một tinh thần ấy phải cổ vũ cho việc xét xử và pháp luật, chính bới việc xét xử chỉ là hình thức của môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của luật pháp và do đó, cũng là biểu lộ của môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường bên trong của nó”(1). Từ vấn đề trên của C. Mác, hoàn toàn có thể rút ra một số trong những nhận xét: Việc áp dụng những quy phạm pháp luật hình sự phải được tiến hành theo những trình tự, thủ tục do Luật tố tụng hình sự quy định. Luật hình sự và Luật tố tụng hình sự đều có cùng bản chất giai cấp, đều phải thực hiện trên những nguyên tắc nhất định; những quy phạm pháp luật hình sự và những quy phạm pháp luật tố tụng hình sự phải phù phù phù hợp với nhau, không được xích míc với nhau.
Cũng trong tác phẩm trên, C. Mác viết: “Nhà nước có quyền nhất định đối với bị cáo, chính bới đối với thành viên rõ ràng đó, Nhà nước hành vi với tư cách là Nhà nước. Từ đó, đối với Nhà nước, trực tiếp toát ra cái trách nhiệm phải xử lý với người phạm tội đúng với tư cách là Nhà nước và phù phù phù hợp với tinh thần của Nhà nước. Tiếp theo C. Mác viết: “Mọi quyền của Nhà nước đối với kẻ phạm tội đồng thời cũng là quyền của kẻ phạm tội đối với Nhà nước. Không một sự len lỏi nào của những mắt xích trung gian hoàn toàn có thể biến quan hệ của kẻ phạm tội đối với Nhà nước thành quan hệ đối với tư nhân. Từ vấn đề này của C. Mác hoàn toàn có thể thấy, Tính từ lúc thời điểm một người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội bị Luật hình sự quy định là tội phạm, thì giữa người đó và Nhà nước tồn tại quan hệ, trong đó cả hai chủ thể này đều có những quyền và phải thực hiện những trách nhiệm và trách nhiệm nhất định. Trong trường hợp này, công dân thực hiện tội phạm đã tự đặt mình trong quan hệ pháp luật hình sự với Nhà nước. Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng phải thực sự công tâm trong việc xử lý và xử lý vụ án hình sự và không thể vì quyền lợi thành viên mà biến quan hệ giữa Nhà nước với bị can, bị cáo thành quan hệ tư.
Trên cơ sở quan điểm trên, tất cả chúng ta không thể đồng ý quan điểm của Giáo sư, Tiến sỹ người Nga V. G. Xmirơnốv khi ông nhận định rằng: “Quan hệ pháp luật hình sự không xuất hiện từ thời điểm tội phạm xảy ra, mà xuất hiện từ thời điểm bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực hiện hành pháp luật” bởi lẽ tuy nhiên chỉ Tòa án mới có thẩm quyền buộc tội bị cáo, nhưng Tòa án không thể tạo ra quan hệ pháp luật hình sự, mà chính người phạm tội tạo ra quan hệ này. Các cơ quan tiến hành tố tụng chỉ xác định, làm rõ quan hệ pháp luật hình sự cho phù phù phù hợp với thực tế đã xảy ra theo đúng trình tự, thủ tục do pháp luật tố tụng hình sự quy định.
Từ sự phân tích ở trên đã cho tất cả chúng ta biết, người dân có quan hệ pháp luật hình sự với Nhà nước đó đó là người đã thực hiện tội phạm; quan hệ pháp luật hình sự phát sinh từ thời điểm tội phạm được thực hiện. Những người tuân thủ pháp luật của Nhà nước và không thực hiện bất kể tội phạm nào, thì không thể có quan hệ pháp luật hình sự với Nhà nước.
Quan hệ pháp luật tố tụng hình sự phát sinh từ thời điểm những đơn vị có thẩm quyền xác định có tín hiệu của tội phạm; chủ thể của quan hệ này là những đơn vị tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng. Việc xác định có tín hiệu của tội phạm của những đơn vị có thẩm quyền nhìn chung là có cơ sở, nhưng cũng không thể loại trừ trường hợp, do xác định không đúng tín hiệu của tội phạm, nên dẫn đến oan, sai trong tố tụng hình sự.
Nghiên cứu về hai quan hệ này đã cho tất cả chúng ta biết, chúng xuất hiện vào những thời điểm rất khác nhau, bởi lẽ khi tội phạm được thực hiện, thì tại thời điểm đó xuất hiện quan hệ pháp luật hình sự, nhưng lại chưa xuất hiện quan hệ pháp luật tố tụng hình sự do chưa tiến hành hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án đối với vụ án hình sự (sự kiện pháp lý làm phát sinh quan hệ pháp luật hình sự là chính vì sự kiện phạm tội, còn sự kiện pháp lý làm phát sinh quan hệ pháp luật tố tụng hình sự là việc xác định có tín hiệu của tội phạm của cơ quan có thẩm quyền). Khi vụ án hình sự không được điều tra, làm rõ, thì chưa thể xác định tội phạm có xảy ra hay là không và nếu xảy ra thì ai là người phạm tội, thời gian, địa điểm phạm tội và những tình tiết khác có liên quan đến tội phạm, nói cách khác chưa xác định được có quan hệ pháp luật hình sự hay là không và nếu có thì bản chất của quan hệ này là gì? Điều đó có nghĩa, quan hệ pháp luật tố tụng hình sự phát sinh và phát triển là nhằm mục đích mục tiêu làm sáng tỏ có quan hệ pháp luật hình sự hay là không. Thực tiễn điều tra, truy tố, xét xử đã chứng tỏ quá nhiều trường hợp người bị khởi tố, điều tra, truy tố xét xử bị oan, tức là quan hệ Một trong những người dân này với Nhà nước không phải là quan hệ pháp luật hình sự như lúc đầu một số trong những cơ quan hiệu suất cao đã ngộ nhận, mà chủ thể của quan hệ này là người khác với Nhà nước. Ví dụ: Trong vụ án chị Trần Thị Thanh Dung bị giết, cướp, hiếp dâm xảy ra ngày 24/01/1998 tại ấp Bến Cam, xã Phước Thiều, huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai, anh Bùi Minh Hải bị xét xử oan và những đơn vị hiệu suất cao phải bồi thường cho anh trong trường hợp này rõ ràng chủ thể của quan hệ pháp luật hình sự với Nhà nước không phải là anh Hải mà là người khác, còn người đó là ai, thì những đơn vị hiệu suất cao phải làm rõ.
Cũng quá nhiều trường hợp, trên thực tế vô tội phạm xảy ra, nhưng những đơn vị hiệu suất cao vẫn ngộ nhận là có quan hệ pháp luật hình sự. Ví dụ: Chị Dương Thị Nga bị xét xử về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản của công dân” ở quận Hoàn Kiếm, Tp Hà Nội Thủ Đô, nhưng sau này được cơ quan hiệu suất cao thừa nhận là oan, thì quan hệ giữa chị với Nhà nước về việc này sẽ không phải là quan hệ pháp luật hình sự, bởi lẽ vô tội phạm xảy ra.
Trong những trường hợp kể trên, cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng được xem là chủ thể quan hệ pháp luật tố tụng hình sự, nhưng lại xác định được không còn quan hệ pháp luật hình sự.
Ngoài ra, quá nhiều trường hợp, hoàn toàn có thể bị can thực sự phạm tội, nói cách khác chính người đó là chủ thể của quan hệ pháp luật hình sự, nhưng việc đó phải do Tòa án có thẩm quyền xác định bằng bản án có hiệu lực hiện hành pháp luật như quy định tại Điều 72 Hiến pháp năm 1992 của nước ta: “Không ai bị xem là có tội và phải chịu hình phạt khi chưa tồn tại bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực hiện hành pháp luật” và quy định tại Điều 9 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2003: “Không ai bị xem là có tội khi chưa tồn tại bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực hiện hành pháp luật”.
Điều đó có nghĩa, bị can, bị cáo trong tố tụng hình sự là chủ thể của quan hệ pháp luật tố tụng hình sự, nhưng hoàn toàn có thể không phải là chủ thể của quan hệ pháp luật hình sự. Bị can, bị cáo chỉ được xem là chủ thể của quan hệ pháp luật hình sự khi đối với người đó có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực hiện hành pháp luật; trong trường hợp chưa tồn tại bản án của Tòa án đã có hiệu lực hiện hành pháp luật, thì bị can, bị cáo được xem là chưa tồn tại tội. Với những trường hợp bị can, bị cáo được Tòa án tuyên là vô tội, tức là không còn quan hệ pháp luật hình sự, thì phải coi đây là biểu lộ của công lý xã hội chủ nghĩa. Theo lôgic này, chúng tôi hoàn toàn đồng tình với quan điểm của Giáo sư, Tiến sỹ người Nga M.X. Xtrôgôvich: “Chủ thể của quan hệ pháp luật tố tụng hình sự không phải là chủ thể của quan hệ pháp luật hình sự, bởi lẽ quan hệ này đang được điều tra, làm rõ”(3).
Trên cơ sở những nội dung được phân tích ở trên, hoàn toàn có thể rút ra ba kết luận sau:
Thứ nhất, quan hệ pháp luật hình sự và quan hệ pháp luật tố tụng hình sự xuất hiện vào những thời điểm rất khác nhau.
Thứ hai, sự tồn tại của quan hệ pháp luật tố tụng hình sự không phải là cơ sở xác định sự tồn tại của quan hệ pháp Luật hình sự.
Thứ ba, quan hệ pháp luật tố tụng hình sự phát sinh và phát triển là nhằm mục đích mục tiêu xác định, làm rõ có quan hệ pháp luật hình sự hay là không và nếu có thì bản chất của quan hệ đó là gì?.
Chú thích :
(1) Xem: C.Mác và Ph.ăng-Ghen: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Tp Hà Nội Thủ Đô, 1995, tr.227.
(2) Xem: V.G.Xmirơnốv: Chức năng của Luật hình sự Xô Viết, Nxb. MGU, Mátxcơva, 1956, tr.156 (tiếng Nga).
(3) Xem: M.X.Xtrôgôvich: Pháp luật tố tụng hình sự Xô Viết và những vấn đề nâng cao hiệu suất cao của nó, Nxb. Khoa học, Mátxcơva, 1979, tr.55 (tiếng Nga).
TS. Trần Quang Tiệp
Theo : Tạp chí Kiểm sát số 11 (2004)
[embed]https://www.youtube.com/watch?v=1TXjlKUY_CQ[/embed]
Giới thiệu Tin tức – Sự kiện Đào tạo đại học ĐT sau đại học ĐT-BD NV Kiểm sát NC-KH Đơn vị trực thuộc ĐBCL giáo dục Tổng quan về vị trí tố tụng, quyên và trách nhiệm và trách nhiệm của những chủ thể, quan hệ giữa Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra trong Tố tụng hình sự Việt Nam, thực trạng và xu hướng hoàn thiện
Tổng quan về vị trí tố tụng, quyên và trách nhiệm và trách nhiệm của những chủ thể, quan hệ giữa Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra trong Tố tụng hình sự Việt Nam, thực trạng và xu hướng hoàn thiện
I. Chủ thể tố tụng và vị trí của những chủ thể trong tố tụng hình sự
1.1. Chủ thể tố tụng là cơ quan và người tham gia những quan hệ tố tụng. Quan hệ tố tụng là những quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án hình sự, do pháp luật tố tụng hình sự điều chỉnh và một trong số những bên tham gia quan hệ này là cơ quan tiến hành tố tụng, hoặc người tiến hành tố tụng, hoặc người tham gia tố tụng. Một số quan hệ, tuy liên quan đến hoạt động và sinh hoạt giải trí khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án hình sự, nhưng do chúng nằm ngoài phạm vi điều chỉnh của Bộ luật TTHS (Điều 3 Bộ luật TTHS), hoặc do không còn sự tham gia của một chủ thể tố tụng rõ ràng thì không thể gọi là quan hệ tố tụng. Tuy nhiên, trên thực tế rất khó phân biệt rạch ròi quan hệ tố tụng với những quan hệ liên quan không phải là quan hệ tố tụng. Chỉ riêng việc những quy định của Bộ luật TTHS làm phát sinh quan hệ tố tụng và những quy định ngoài Bộ luật TTHS liên quan đến hoạt động và sinh hoạt giải trí tố tụng cũng đang làm phức tạp thêm việc nhận diện quan hệ tố tụng và quan hệ liên quan, đồng thời với chúng là chủ thể của quan hệ tố tụng.
Bạn đang xem: Quan hệ pháp luật tố tụng hình sự phát sinh lúc nào
1.2. TTHS Việt Nam phân chia chủ thể tố tụng thành 2 nhóm đa phần: Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng và người tham gia tố tụng. Sự phân chia này thể hiện một quan điểm nhất quán là việc khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án hình sự là trách nhiệm của cơ quan nhà nước, nhân viên cấp dưới nhà nước – cơ quan nhà nước tiến hành tố tụng và nhân viên cấp dưới nhà nước tiến hành tố tụng. Điều 13 Bộ luật TTHS quy định: “Khi phát hiện có tín hiệu tội phạm thì Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án trong phạm vi trách nhiệm, quyền hạn của tớ có trách nhiệm khởi tố vụ án hình sự và áp dụng những giải pháp do Bộ luật này quy định để xác định tội phạm và xử lý người phạm tội”.
Vị thế của cơ quan tiến hành tố tụng và người tiến hành tố tụng là nổi bật. Có thể nói, những gì liên quan đến tội phạm hầu như thể việc riêng, việc đa phần của cơ quan và người tiến hành tố tụng. Điều 25, Điều 26 Bộ luật TTHS quy định trách nhiệm của những tổ chức và công dân trong đấu tranh phòng ngừa và chống tội phạm, trong đó, tư tưởng chủ yếu là cơ quan nhà nước, tổ chức và mọi công dân đều được đặt ở vị trí “có trách nhiệm thực hiện yêu cầu và tạo điều kiện để cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng thực hiện trách nhiệm.
Nghiêm cấm mọi hành vi cản trở hoạt động và sinh hoạt giải trí của những đơn vị tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng thực hiện trách nhiệm”.
Như vậy hoàn toàn có thể nói rằng, mọi khi đã được pháp luật thừa nhận là cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng, thì cơ quan và những người dân này, trong phạm vi, thẩm quyền của tớ có toàn quyền áp dụng pháp luật TTHS để thực hiện mục tiêu TTHS. Và những đơn vị, tổ chức, mọi công dân (kể khắp cơ thể tham gia tố tụng) hoặc trở thành đối tượng tác động, hoặc trở thành đối tượng có trách nhiệm thực hiện yêu cầu, có trách nhiệm phối phù phù hợp với những đơn vị tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng.
Lưu ý trong pháp luật TTHS Việt Nam là người tham gia tố tụng, do không được pháp luật ghi nhận những quyền hoàn toàn có thể đối trọng với cơ quan và người tiến hành tố tụng, nên họ không ở vị thế cân đối. Chính điều này góp thêm phần lý giải tại sao chưa thể áp dụng nguyên tắc tranh tụng trong TTHS Việt Nam, đặc biệt là ở quá trình trước quá trình xét xử.
1.3. Chủ thể của những quan hệ tố tụng vừa với danh nghĩa “cơ quan” – như một tổ chức, và vừa với danh nghĩa thành viên – “người”. Sự phân định này còn có lợi thế là dễ quy định mỗi loại việc, một quy trình hay quá trình tố tụng hoàn toàn có thể “trình độ hóa”, giao cho một loại cơ quan hoặc một người thực hiện, nhưng đồng thời lại tạo ra một loạt quan hệ phức tạp và thậm chí là rắc rối, bất bình đẳng cùng loại việc làm, cùng chức vụ thực hiện nhưng rõ ràng là người đứng đầu cơ quan (và cấp phó của người này) lại sở hữu quyền hạn vượt trội so với người không ở vị thế “lãnh đạo”. Ở đây, quan hệ hành chính, quan hệ quản lý cấp trên, cấp dưới đã len lỏi vào nghành tư pháp, dẫn đến chi phối, thậm chí làm méo mó quan hệ tổ tụng.
1.4. Chủ thể tố tụng: cơ quan tiến hành tố tụng và người tiến hành tố tụng (Điều 33 của Bộ luật TTHS)
1.4.1. Cơ quan tiến hành tố tụng gồm có
– Cơ quan điều tra;
– Viện kiểm sát;
– Tòa án.
1.4.2. Người tiến hành tố tụng gồm có
– Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra, Điều tra viên;
– Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát, Kiểm sát viên;
– Chánh án, Phó Chánh án, Thẩm phán, Hội thẩm, Thư ký Tòa án.
1. 4.3. Một số nhận xét: Việc quy định rõ chức vụ (cơ quan và người tiến hành tố tụng) cũng như trách nhiệm, quyền hạn rõ ràng của từng chức vụ này, nhất là đối với người tiến hành tố tụng trong Chương III Bộ luật TTHS năm 2003 là một bước tiến dài của pháp luật TTHS Việt Nam. Rành mạch hóa quyền và trách nhiệm những chủ thể trong TTHS vừa đảm bảo cơ sở pháp lý cho hoạt động và sinh hoạt giải trí của tớ, đồng thời vừa tạo điều kiện cho việc giám sát, kiểm sát hoạt động và sinh hoạt giải trí tố tụng. Tuy nhiên, như đã nêu, vẫn còn một số trong những vấn đề liên quan đến chế định này cần tiếp tục được nghiên cứu và phân tích, hoàn thiện, rõ ràng là:
– Có thiết yếu phân biệt cơ quan tiến hành tố tụng và người tiến hành tố tụng, nhất là lúc trong Bộ luật TTHS hiện hành chỉ quy định rõ ràng quyền hạn, trách nhiệm, trách nhiệm pháp lý của người đứng đầu cơ quan, cấp phó và những chức vụ tư pháp khác trong 3 loại cơ quan tiến hành tố tụng (sau Điều 33 của Chương III Bộ luật TTHS, không còn điều luật nào khác quy định quyền hạn, trách nhiệm pháp lý rõ ràng của cơ quan tiến hành tố tụng với tư cách là chủ thể tố tụng). Quyền hạn, trách nhiệm rõ ràng của những đơn vị này được thể hiện thông qua quyền hạn, trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan (Viện trưởng, Chánh án, Thủ trưởng Cơ quan điều tra). Riêng Hội đồng xét xử là tổ chức đặc thù và Hội đồng xét cử liệu có phải là “cơ quan” hay là không, thì theo chúng tôi, Hội đồng xét xử không đồng nghĩa với khái niệm “cơ quan Tòa án”, “cơ quan xét xử” được thể hiện trong Bộ luật TTHS và Thẩm phán chủ tọa phiên tòa cũng không phải là Thủ trưởng phiên tòa.
– Mặc dù thực tế quyền hạn, trách nhiệm của cấp trưởng trong bất kể cơ quan, tổ chức nào thì cũng khác cấp phó (thường được xem là người giúp việc cho cấp Trưởng), nhưng việc quy định quyền hạn, trách nhiệm của cấp phó trong TTHS là thiết tưởng cần phải xem xét lại. Quy định quyền hạn, trách nhiệm riêng biệt cho cấp phó, một mặt, vừa làm giảm trách nhiệm của cấp trưởng, mặt .. . khác vừa thu hẹp phạm vi quyền hạn, trách nhiệm của những chức vụ tư pháp “nhân viên cấp dưới thuộc quyền” trong những đơn vị tiến hành tố tụng, vô hình chung biến những chức vụ tư pháp này sẽ không khác mấy nhân viên cấp dưới trong cơ quan quản lý hành chính nhà nước. Bên cạnh đó, về mặt tổ chức, làm tăng số lượng cấp phó một cách đột biến ở những đơn vị tiến hành tố tụng.
– Vị trí vai trò của Thẩm phán và Hội thẩm nhân dân trong tố tụng hình sự (xét xử) cũng là vấn đề cần nghiên cứu và phân tích. Việc xét xử tập thể và quyết định theo đa số (theo Luật TTHS Việt Nam) thực tế đã đánh đồng vai trò của Thẩm phán chuyên nghiệp với Hội thẩm nhân dân đa số là người hiểu biết hạn chế về pháp luật. Trong khi ở Việt Nam chưa áp dụng chế định xét xử bởỉ một Thẩm phán chuyên nghiệp đang gây áp lực quá tải ở nhiều Tòa án, thì việc tham gia của Hội thẩm nhân dân ngang quyền với Thẩm phán như đã nêu vẫn dễ mang tính chất chất hình thức, trong nhiều trường hợp hầu như Thẩm phán quyết định mọi việc.
– Việc quy định thẩm quyền, trách nhiệm tố tụng cho Thư ký phiên tòa liệu có thiết yếu ? Trái lại, Thủ trưởng và nhân viên cấp dưới những đơn vị thuộc Bộ đội Biên phòng, Hải quan, Kiểm lâm, lực lượng Cảnh sát biển và những đơn vị khác của Công an nhân dân, Quân đội nhân dân được giao trách nhiệm tiến hành một số trong những hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra ấy được giao nhiều quyền hạn và trách nhiệm tố tụng, kể cả quyền khởi tố vụ án, khởi tố bị can, tiến hành một số trong những hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra theo Luật TTHS (Điều 111 – Bộ luật TTHS), nhưng lại không được quy định là cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng ? Bên cạnh đó tại Khoản 3 và Khoản 4 Điều 111 – Bộ luật TTHS giao Viện kiểm sát “kiển sát việc tuân theo pháp luật trong hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra của những đơn vị này”, nhưng lại không quy định rõ ràng là kiểm sát ra làm sao . . . và giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định trách nhiệm, quyền hạn tố tụng trong hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra của Bộ đội Biên phòng, Hải quan, Kiểm lâm, lực lượng Cảnh sát biển và những đơn vị khác của Công an nhân dân, Quân đội nhân dân cũng là một điểm hạn chế khác của Bộ luật TTHS.
1.5. Chủ thể tham gia tố tụng (Chương IV Bộ luật TTHS):
1.5.1. Người tham gia tố tụng theo Bộ luật TTHS Việt Nam, gồm có:
– Người bị tạm giữ (Điều 48);
– Bị can (Điều 49);
– Bị cáo (Điều 50);
– Người bị hại (Điều 51);
– Nguyên đơn dân sự (Điều 52);
– Bị đơn dân sự (Điều 53);
– Người có quyền lợi, trách nhiệm và trách nhiệm liên quan đến vụ án (Điều 54); – Người làm chứng (Điều 55);
– Người bào chữa (Điều 56);
– Người bảo vệ quyền lợi của đương sự (Điều 59);
– Người giám định (Điều 60);
– Người phiên dịch (Điều 61).
1.5.2. Theo luật TTHS Việt Nam, người tham gia TTHS đa phần là những thành viên có trách nhiệm và trách nhiệm tham gia tố tụng và họ cũng khá được pháp luật xác định có những quyền hạn và trách nhiệm rõ ràng. Do pháp luật hình sự Việt Nam chưa quy định pháp nhân là chủ thể tội phạm nên tổ chức chỉ hoàn toàn có thể trở thành người tham gia tố tụng với tư cách là người dân có quyền lợi và trách nhiệm và trách nhiệm liên quan đến vụ án và hoàn toàn có thể là cơ quan giám định. Phân tích về vị trí quyền và trách nhiệm và trách nhiệm tố tụng của từng loại người tham gia tố tụng là việc làm phức tạp, đòi hỏi công sức của con người và trí tuệ của nhiều nhà nghiên cứu và phân tích. Ví như việc thừa nhận hay là không thừa nhận pháp nhân phải phụ trách hình sự, rồi từ đó xác định vị trí đặc biệt của pháp nhân với tư cách là người tham gia tố tụng; bên gần đó là hàng loạt những vấn đề lâu nay đã được đề cập, như số lượng giới hạn quyền và trách nhiệm và trách nhiệm của người bào chữa, hiện thực hóa vị trí, vai trò của bào chữa viên nhân dân, vấn đề bồi thường thiệt hại và phục hồi danh dự, quyền lợi của người bị oan (Điều 29 Bộ luật TTHS)
II. Quan hệ giữa Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra trong tố tụng hình sự
2 .1. Viện kiểm sát trong tố tụng hình sự
2.1.1. Viện kiểm sát – cơ quan tiến hành tố tụng
Trong luật TTHS Việt Nam, thuật ngữ Viện kiểm sát thường được hiểu như khối mạng lưới hệ thống cơ quan kiểm sát, ngành kiểm sát. Bên cạnh thuật ngữ Viện kiểm sát, luật TTHS còn ghi nhận những khái niệm khác ví như Viện kiểm sát quân sự, Viện kiểm sát cấp tỉnh, Viện kiểm sát cấp huyện. Các cấp Viện kiểm sát này là nhóm những đơn vị tạo thành khối mạng lưới hệ thống Viện kiểm sát. Tuy nhiên, đôi khi thuật ngữ Viện kiểm sát cũng dùng để chỉ một cơ quan Viện kiểm sát rõ ràng nào đó. Ví dụ: Trong vụ án rõ ràng A, B, C, Viện kiểm sát đã khởi tố những bị can X, Y; Z.
Do Viện kiểm sát là cơ quan tiến hành tố tụng, nên Bộ luật TTHS đã xác định vị trí, quy định quyền và trách nhiệm chung của Viện kiểm sát trong tố tụng. Nhưng sự việc trở nên phức tạp hơn, khi cũng chính Bộ luật TTHS đồng thời còn quy định quyền và trách nhiệm tố tụng riêng biệt của Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát vốn là người đứng đầu cơ quan, lại là người tiến hành tố tụng. Về vấn đề này, chúng tôi đã lưu ý ở phần trên.
Trong TTHS Việt Nam, Viện kiểm sát giữ vai trò tương tự vai trò của cơ quan công tố (phố biến ở nhiều nước), đồng thời còn giữ vai trò kiểm sát hoạt động và sinh hoạt giải trí tố tụng (chỉ ở một số trong những ít nước). Đây là đặc điểm lớn số 1 của Viện kiểm sát. Việt Nam (cạnh bên đặc điểm là Viện kiểm sát được tổ chức tập trung thống nhất do cơ quan quyền lực nhà nước lập ra và báo cáo công tác thao tác trước cơ quan này).
2.1.2 . Viện kiểm sát – cơ quan công tố
Luật TTHS Việt Nam chưa coi Viện kiểm sát là cơ quan công tố, mới chỉ tạm dừng ở mức quy định: Viện kiểm sát thực hành quyền công tố (xem Điều 23, Điều 112 Bộ luật TTHS). Nếu như kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong TTHS về cơ bản đã được làm rõ, từ mục tiêu đến hoạt động và sinh hoạt giải trí và cơ chế bảo vệ, thì trái lại, thế nào là thực hành quyền công tố và quan hệ giữa quyền công tố với những quyền khác trong TTHS (điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án) hiện vẫn còn nhiều quan niệm rất khác nhau. Chúng tôi nhận định rằng, công tố là quá trình nhân danh nhà nước tìm chứng cứ buộc tội và do vậy, mọi hành vi nhằm mục đích mục tiêu này, liên quan đến hoạt động và sinh hoạt giải trí này đều thuộc phạm trù “thực hành quyền công tố” (Theo đó, Khoản 1 Điều 23 của Bộ luật TTHS tách “quyết định việc truy tố người phạm tội ra trước Tòa án” ra khỏi khái niệm “thực hành quyền công tố” là thiếu đúng chuẩn). Như vậy, tuyệt đại đa số những hành vi tố tụng thuộc quyền hạn và trách nhiệm của Viện kiểm sát trong TTHS thực chất là những hành vi thực hành quyền công tố của cơ quan công tố. Từ đó, có người còn nhận định rằng, nếu Viện kiểm sát không tiếp tục thực hiện hiệu suất cao kiểm sát tư pháp nữa, thì Viện kiểm sát hoàn toàn hoàn toàn có thể đổi tên thành Viện công tố.
2.1.3. Kiểm sát trong tố tụng hình sự
Kiểm sát trong TTHS là kiểm sát hoạt động và sinh hoạt giải trí tố tụng của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng vả người tham gia tố tụng. Còn hoạt động và sinh hoạt giải trí thi hành án hình sự, tuy cũng là đối tượng kiểm sát của Viện kiểm sát, song do không hoàn toàn là hoạt động và sinh hoạt giải trí tố tụng, nên việc kiểm sát sẽ tuân theo quy định riêng (Luật thi hành án hình sự). Theo quy định của pháp luật TTHS Việt Nam thì kiểm sát việc tuân theo pháp luật là “nhằm mục đích bảo vệ mọi hành vi phạm tội phải được xử lý kịp thời, việc khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không để làm oan người vô tội” (khoản 3, ĐIỀU 23 Bộ luật TTHS). Vấn đề đặt ra ở đây là: Viện kiểm sát đồng thời là cơ quan tiến hành tố tụng, tiến hành hàng loạt hành vi “thực hành quyền công tố” thì liệu Viện kiểm sát có trở thành đối tượng bị kiểm sát hay là không và Viện kiểm sát tự kiểm sát hoạt động và sinh hoạt giải trí công tố của tớ ra làm sao.
2.2. Cơ quan điều tra trong tố tụng hình sự
2.2.1. Điều tra theo luật tố tụng hình sự
Vấn đề tưởng là đương nhiên: Mọi hoạt động và sinh hoạt giải trí TTHS của Cơ quan điều tra (cơ quan tiến hành tố tụng), Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra và Điều tra viên (người tiến hành tố tụng) phải được tiến hành theo quy định của Bộ luật TTHS (Điều 3 – Bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa trong tố tụng hình sự), mà tập trung nhất là theo những quy định ở Phần thứ hai của Bộ luật TTHS năm 2003 (về khởi tố, điều tra vụ án hình sự và quy định việc truy tố). Tuy nhiên, do quyết định về điều tra ở Bộ luật TTHS vẫn còn là một “quy định chung”, nên thực tế cơ sở pháp lý cho hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra trong tố tụng vẫn còn phải nhờ vào nhiều quy định ngoài Bộ luật TTHS, mà Pháp lệnh tổ chức điều tra hình sự chỉ là một ví dụ điển hình.
Xem thêm: Tiểu Sử Ca Sĩ Tuấn Vũ
2.2.2. Hệ thống Cơ quan điều tra
– Điều 110 Bộ luật TTHS xác định khối mạng lưới hệ thống Cơ quan điều tra và thẩm quyền điều tra của từng loại, từng cấp Cơ quan điều tra trong cùng loại. Có 5 loại Cơ quan điều tra, gồm:
+ Cơ quan Cảnh sát điều tra;
+ Cơ quan An ninh điều tra;
+ Cơ quan điều tra hình sự trong Quân đội;
+ Cơ quan điều tra bảo mật thông tin an ninh trong Quân đội;
+ Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao.
– Cùng với khối mạng lưới hệ thống Cơ quan điều tra mang tính chất chất chuyên nghiệp nêu trên, Điều 111 Bộ luật TTHS còn quy định quyền hạn điều tra của Bộ đội Biên phòng, Hải quan, Kiểm lâm, lực lượng Cảnh sát biển và những đơn vị khác của Công an nhân dân, Quân đội nhân dân được giao trách nhiệm tiến hành một số trong những hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra. Pháp lệnh Tổ chức điều tra hình sự đã xác định rõ ràng từng loại cơ quan khác được giao trách nhiệm điều tra và rõ ràng là nhóm những cơ quan này khá phong phú, rải đều trên những nghành quản lý hành chính nhà nước và quản lý bảo mật thông tin an ninh trật tự.
2.2.3. Một số nhận xét về Cơ quan điều tra tố tụng
Với Bộ luật TTHS năm 2003, lần đầu tiên cạnh bên khối mạng lưới hệ thống cơ quan Viện kiểm sát và Tòa án, sự hiện hữu Cơ quan điều tra cùng với nhóm những đơn vị khác được giao trách nhiệm điều tra là một bước tiến lớn, biến những đơn vị điều tra thành cơ quan tiến hành tố tụng đích thực với những quyền và trách nhiệm tố tụng rõ ràng. Tuy nhiên, nhìn nhận Cơ quan điều tra và những đơn vị khác từ góc nhìn khoa học luật TTHS, thuận tiện và đơn giản nhận thấy quy định về những Cơ quan điều tra còn thể hiện những khiếm khuyết sau đây:
– Còn khó phân biệt quyền và trách nhiệm giữa Cơ quan điều tra với Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra, giữa Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra với Điều tra viên.
– Điều tra viên vẫn là chức vụ ít có quyền năng tố tụng thực tế.
– Khái niệm Cơ quan điều tra chưa bao hàm những đơn vị khác được giao trách nhiệm tiến hành một số trong những hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra, tuy nhiên thực tế nhóm cơ quan thứ hai này tiến hành rất nhiều giải pháp điều tra theo quy định của pháp luật TTHS. Bên cạnh đó, khi một số trong những điều luật quy định cơ quan khác được giao thẩm quyền và có trách nhiệm tiến hành một số trong những hành vi tố tụng, thì khó nhận ra đó là quyền và trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan hay cả cấp phó và nhân viên cấp dưới của những đơn vị này.
– Cùng với hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra theo luật TTHS, Cơ quan điều tra và cả những đơn vị khác được giao trách nhiệm tiến hành một số trong những hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra còn thực hiện rất nhiều hành vi liên quan như điều tra bí mật, thực hiện trách nhiệm hành chính. Từ đó, xuất hiện quan hệ tố tụng và quan hệ hành chính – quản lý đan xen, khó điều chỉnh và tác động về phương diện luật pháp, gây trở ngại cho những cơ quan thực hiện trách nhiệm kiểm sát hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra.
Một số giải pháp điều tra thu thập chứng cứ có sử dụng phương tiện kỹ thuật, vốn cần phải quy định trong luật TTHS (những công ước Liên hợp quốc về phòng, chống ma túy, về phòng, chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia đều có khuyến nghị những quốc gia tham gia công ước ghi nhận và áp dụng loại quy định này), nhưng đến nay pháp luật Việt Nam vẫn coi đây là giải pháp trinh sát trách nhiệm, chưa thừa nhận là giải pháp thu thập chứng cứ trong TTHS. Điều này cũng góp thêm phần làm cho việc chứng tỏ tội phạm và người phạm tội gặp nhiều trở ngại vất vả.
Xem thêm: Trị Giun Kim Cho Trẻ Dưới 2 Tuổi Được Không? Dùng Mẹo Hay Thuốc Gì?
2.3. Quan hệ giữa Viện kiểm sát với Cơ quan điều tra trong tố tụng hình
2.3.1. Đặc điểm quan hệ giữa Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra Trong TTHS, quan hệ giữa Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra là quan hệ tố tụng (giữa cơ quan tiến hành tố tụng, cùng chung mục tiêu tố tụng, do pháp luật TTHS điều chỉnh). Do Viện kiểm sát trong TTHS đồng thời thực hành quyền công tố trong TTHS nên quan hệ giữa Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra vừa mang tính chất chất chất phối hợp cùng chung mục tiêu phát hiện nhanh gọn, khởi tố và điều tra đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; không để lọt tội phạm và người phạm tội, không làm oan người vô tội; đồng thời vừa mang tính chất chất chế ước từ phía cơ quan kiểm sát. Việc phối hợp giữa Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra là bắt buộc không riêng gì có vì cùng mục tiêu tố tụng; mà còn do sự phân vai trong thực hiện nguyên tắc tranh tụng, trong thực hiện những trách nhiệm rõ ràng của TTHS. Còn quan hệ chế ước xuất phát từ yêu cầu kiểm sát ngặt nghèo hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra trong TTHS.
Quan hệ giữa Viện kiếm sát và Cơ quan điều tra được điều chỉnh bởi nhiều quy định trong Bộ luật TTHS, nhưng nổi bật nhất là ở Điều 112 – Nhiệm vụ quyền hạn của Viện kiểm sát khi thực hành quyền công tố trong quá trình điều tra, Điều 113 – Nhiệm vụ, quyền hạn của Viện kiểm sát khi kiểm sát điều tra, Điều 114 – Trách nhiệm của Cơ quan điều tra trong việc. thực hiện những yêu cầu và quyết định của Viện kiểm sát.
Trong quan hệ chằng chịt giữa Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra, khó hoàn toàn có thể tách bạch giữa quan hệ công tố và quan hệ kiểm sát. Sự phân định hoạt động và sinh hoạt giải trí công tố và hoạt động và sinh hoạt giải trí kiểm sát trong điều tra ở những Điều 112, 113 của Bộ luật TTHS chỉ là tương đối, thậm chí còn lẫn lộn. Bên cạnh đó, như đã nêu ở phần trên, quan hệ giữa một bên là Viện kiểm sát,Viện trưởng; Phó Viện trưởng Viện kiểm sát, Kiểm sát viên và bên kia là Cơ quan điều tra, Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra, Điều tra viên là quan hệ đan xen khó nhận ra, nhất là lúc cần quy định rõ trách nhiệm pháp lý. Đó là chưa tính, do Cơ quan điều tra thuộc khối mạng lưới hệ thống hành pháp, cạnh bên quan hệ tố tụng vốn là quan hệ tư pháp, còn bị chi phối bởi nhiều quan hệ hành chính, vũ trang từ đó nên thường xuất hiện những vướng mắc, ảnh hưởng, thậm chí tác động trái chiều đến hoạt động và sinh hoạt giải trí diều tra tố tụng và kiểm sát điều tra.
Cũng hoàn toàn có thể xem là đặc điểm nổi bật riêng có giữa Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát trong TTHS Việt Nam khi hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra không riêng gì có do Cơ quan điều tra thực hiện, trong lúc hoạt động và sinh hoạt giải trí công tố dường như chỉ thuộc về Viện kiểm sát.
Lý luận và thực tiễn TTHS Việt Nam đang đi theo hướng link giữa điều tra và công tố và theo chúng tôi, cần xem xét việc coi truy tố là quá trình độc lập tiếp sau quá trình điều tra (điều tra, truy tố, xét xử). Truy tố – thực chất chỉ là nhóm hành vi thuộc phạm trù công tố. Bởi vậy, quy định tại Khoản 1, Điều 23 Bộ luật TTHS – Thực hành quyền công tố và kiểm sát việc tuân theo pháp luật: “1. Viện kiểm sát thực hành quyền công tố trong tố tụng hình sự, quyết định việc truy tố người phạm tội ra trước Tòa án” dường như đã thừa vế sau.
Mặc dù thực hành quyền công tố theo quy định của pháp luật TTHS hiện hành là quyền riêng có của Viện kiểm sát, nhưng việc Cơ quan điều tra được giao quyền khởi tố vụ án, khởi tố bị can, nhân danh nhà nước áp dụng những giải pháp ngăn ngừa, tiến hành hàng loạt giải pháp điều tra tố tụng độc lập… thì rõ ràng là Cơ quan điều tra vừa phục vụ công tố, vừa độc lập tham gia vào nghành công tố.
2.3.2. Quan hệ kiểm sát điều tra (Điều 113)
Điều 113 Bộ luật TTHS quy định 3 nhóm trách nhiệm, đồng thời cũng là quyền hạn của Viện kiểm sát đối với Cơ quan điều tra, gồm:
“1. Kiểm sát việc khởi tố, kiểm sát những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt điều tra và việc lập hồ sơ vụ án của Cơ quan điều tra,…
3. Giải quyết tranh chấp về thẩm quyền điều tra,
4. Yêu cầu Cơ quan điều tra khắc phục những vi phạm pháp luật trong hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra, yêu cầu Cơ quan điều tra đáp ứng tài liệu thiết yếu về vi phạm pháp luật của Điều tra viên, yêu cầu Thủ trưởng Cơ quan điều tra xử lý nghiêm minh Điều tra viên đã vi phạm pháp luật khi tiến hành điều tra …”.
Xem thêm: Chơi Game Bong Bóng Ma
Thực ra, Điều 113 cũng mới chỉ liệt kê những trách nhiệm, quyền hạn chung nhất, bởi lẽ, những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt như kiểm sát việc khởi tố, kiểm sát những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt điều tra rõ ràng ra làm sao cũng cần phải được quy định rõ trong Bộ luật TTHS. Bằng không, thực tế rất dễ gây ra khúc mắc kiểu “quyền anh, quyền tôi” hiện tượng kỳ lạ dễ gặp trong quan hệ giữa Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra.
2.3.3. Quan hệ giữa công tố và điều tra
Ở Việt Nam chưa tồn tại Cơ quan công tố và Công tố viên thế cho nên vì thế cũng chưa hình thành dạng quan hệ pháp lý phổ biến như ở nhiều nước, quan hệ giữa Cơ quan công tố và Cơ quan điều tra, giữa Công tố viên và Điều tra viên. Tuy nhiên, hoạt động và sinh hoạt giải trí mang tính chất chất chất công tố vẫn luôn tồn tại, và Điều 112 Bộ luật TTHS năm 2003 lần đầu tiên ghi nhận những phần việc thuộc phạm trù thực hành quyền công tố trong quá trình điều tra của Viện kiểm sát.
“Khi thực hành quyền công tố trong quá trình điều tra,: Viện kiếm sát có những trách nhiệm và quyền hạn sau đây:
1. Khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can, yêu cầu Cơ quan điều tra khởi tố hoặc thay đổi quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can theo quy định của Bộ luật này;
2. Đề ra yêu cầu điều tra và yêu cầu Cơ quan điều tra tiến hành điều tra; khi xét thấy thiết yếu, trực tiếp tiến hành một số trong những hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra theo quy định của Bộ luật này,
3. Yêu cầu Thủ trưởng Cơ quan điều tra thay đổi Điều tra viên theo quy định của Bộ luật này, nếu hành vi của Điều tra viên có tín hiệu tội phạm thì khởi tố về hình sự;
4. Quyết định áp dụng, thay đổi hoặc hủy bỏ giải pháp bắt, tạm giữ, tạm giam và những giải pháp ngăn ngừa khác; quyết định phê chuẩn, quyết định không phê chuẩn những quyết định của Cơ quan điều tra theo quy định của Bộ luật này. Trong trường hợp không phê chuẩn thì trong quyết định không phê chuẩn phải nêu rõ nguyên do;
5. Huỷ bỏ những quyết định không còn địa thế căn cứ và trái pháp luật của Cơ quan điều tra, yêu cầu Cơ quan điều tra truy nã bị can;
6. Quyết định việc truy tố bị can; quyết định đình chỉ hoặc tạm đình chỉ vụ án”.
Chưa bàn đến một số trong những quy định còn lẫn lộn giữa thực hành quyền công tố và hoạt động và sinh hoạt giải trí kiểm sát, nhưng rõ ràng là để thực hiện những quy định trên đây, cơ quan thực hiện “những hành vi công tố” hoàn toàn ngang tầm với cơ quan công tố chuyên nghiệp được xác lập trong TTHS của nhiều nước. Từ đó, hoàn toàn có thể nói rằng, những quan hệ giữa Viện kiểm sát “thực hành quyền công tố” với cơ quan “thực hành điều tra” thực chất là quan hệ giữa công tố và điều tra. Và như đã nêu, quan hệ giữa công tố và điều tra, về bản chất là quan hệ phối hợp, cùng chiều nên là quan hệ tương tác. Quan hệ này khác với quan hệ giữa “thực hành” kiểm sát và “thực hành” điều tra.
2.3.4. Quan hệ giữa kiểm sát và điều tra
Điều 113 của Bộ luật TTHS quy định trách nhiệm, quyền hạn của Viện kiểm sát khi kiểm sát điều tra thực chất là xác định khung quan hệ giữa kiểm sát và điều tra. Đó là:
– Viện kiểm sát kiểm sát việc khởi tố, kiểm sát những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt điều tra và việc lập hồ sơ vụ án của Cơ quan điều tra.
– Yêu cầu Cơ quan điều tra khắc phục những vi phạm pháp luật trong hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra; yêu cầu Cơ quan điều tra đáp ứng tài liệu thiết yếu về vi phạm pháp luật của Điều tra viên; yêu cầu Thủ trưởng Cơ quan điều tra xử lý nghiêm minh Điều tra viên đã vi phạm pháp luật trong khi tiến hành điều tra.
– Kiến nghị với Cơ quan điều tra áp dụng những giải pháp phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật.
Trong những quan hệ trên đây, thì việc kiểm sát những hoạt động và sinh hoạt giải trí sinh hoạt điều tra và việc lập hồ sơ vụ án của Cơ quan điều tra là hoạt động và sinh hoạt giải trí phong phú, phức tạp và dễ nảy sinh vấn đề nhất. Trong nhiều nguyên nhân, nhưng chúng tôi chỉ lưu ý rằng Cơ quan điều tra thường đón đợi Viện kiểm sát (Viện trưởng, Phó Viện trưởng, Kiểm sát viên) xuất hiện với tư cách là phối hợp điều tra, phối hợp thực hiện mục tiêu công tố, và ngược lại, coi hoạt động và sinh hoạt giải trí kiểm sát như thể hoạt động và sinh hoạt giải trí không thiện chí, “vạch lá tìm sâu”, hạn chế hoặc cản trở Cơ quan điều tra trong việc thực hiện những quyền điều tra do pháp luật tố tụng (và cả những quy phạm pháp luật khác) quy định. Việc Bộ luật TTHS giao cho một cơ quan, thậm chí giao cho một người (Viện trưởng, Phó Viện trưởng, Kiểm sát viên) đồng thời thực hiện hai hiệu suất cao: Công tố và kiểm sát điều tra càng làm cho việc nhận thức vấn đề thêm phức tạp, nhất là từ phía Cơ quan điều tra.
III. Một số kiến nghị
3.1. Cần tiếp tục nghiên cứu và phân tích lý luận phục vụ cải cách tố tụng hình sự. Lý luận TTHS Việt Nam chưa phát triển đến mức hoàn toàn có thể lý giải và cao hơn là dẫn đường cho việc cải cách thủ tục tố tụng hình sự. Nhiều vấn đề lớn như xây dựng kiểu TTHS phù hợp, phân định hiệu suất cao buộc tội, gỡ tội, phân chia quá trình tố tụng, xác định vị trí và phân định quyền và trách nhiệm của những chủ thể tố tụng hình sự trong thời kỳ hội nhập … đang cần phải nghiên cứu và phân tích sâu hơn, đầy đủ và thuyết phục hơn. Liên quan đến nội dung của nội dung bài viết này, nhiều vấn đề thiết tưởng cũng cần phải được kiến giải thêm về mặt lý luận, như:
– Đối với cơ quan xét xử hình sự: Các cấp xét xử trong đó có phiên toà xét xử lại những bản án và quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao; kháng nghị và kháng nghị bản án của Tòa án; xét xử tập thể và xét xử bởi một Thẩm phán; xét xử có Hội thẩm nhân dân tham gia; kiểm sát xét xử; vai trò của Tòa án trong quá trình thi hành bản án hình sự.
– Đối với cơ quan kiểm sát: Phân biệt giữa kiểm sát và công tố; tổ chức cơ quan thực hành quyền công tố và cơ quan thực hiện hiệu suất cao kiểm sát; phân định vai trò, quyền và trách nhiệm của cơ quan, người đứng đầu và người không giữ chức vụ quản lý hành chính nhà nước trong cơ, quan Viện kiểm sát (cũng như Cơ quan Tòa án, Cơ quan điều tra).
– Đối với Cơ quan điều tra: Điều tra chuyên trách và điều tra ban đầu; điều tra tố tụng và việc tham gia điều tra tố tụng của những đơn vị quản lý chuyên ngành, cơ quan thuộc lực lượng vũ trang; mức độ link giữa điều tra tố tụng và công tố; hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra và nguyên tắc tranh tụng…
– Đối với người tham gia tố tụng: Khi người tham gia tố tụng là pháp nhân; quy định quyền và trách nhiệm của người tham gia tố tụng thế nào để hoàn toàn có thể thực hiện được nguyên tắc tranh tụng trong tố tụng hình sự…
3.2. Đề xuất quy mô kiểm sát, công tố và điều tra trong tố tụng hình sự
3.2.1 . Phân biệt kiểm sát với công tố, kiểm sát với điều tra
– Sửa đổi, tương hỗ update pháp luật theo hướng: Nếu còn tồn tại chế định kiểm sát trong TTHS thì hiệu suất cao này cần tách biệt với hiệu suất cao công tố, và hoạt động và sinh hoạt giải trí công tố cũng phải được kiểm sát như đối với hoạt động và sinh hoạt giải trí điều tra, xét xử. Theo phía này, hoàn toàn có thể thành lập Viện công tố và xác lập những chức vụ Viện trưởng Viện công tố, Công tố viên – độc lập với những chức vụ Viện trưởng Viện kiểm sát, Kiểm sát viên. Bước đầu, Viện công tố hoàn toàn có thể đặt trong khối mạng lưới hệ thống Viện kiểm sát.
– Loại bỏ chức vụ Phó Viện trưởng Viện kiểm sát, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra trong tố tụng hình sự với tư cách là người tiến hành tố tụng độc lập. Những quyền hạn và trách nhiệm pháp lý lúc bấy giờ luật đang giao cho những cấp phó này cần chuyển cho Kiểm sát viên và Điều tra viên.
3.2.2. Xác định rõ vị trí tố tụng của nhóm những đơn vị được giao tiến hành một số trong những trách nhiệm điều tra theo hướng: Giao quyền hạn và trách nhiệm tiến hành một số trong những trách nhiệm điều tra cho chính người đứng đầu những đơn vị đó; và bản thân những người dân này còn có vị trí ngang hàng với người tiến hành tố tụng khác.
Trên đây là một số trong những ý kiến và kiến nghị rút ra từ suy ngẫm của thành viên tôi, xin mạnh dạn nêu để những ai quan tâm đến vấn đề này cùng tham khảo./.
Xem thêm nội dung bài viết thuộc phân mục: Chưa phân loại
Tải thêm tài liệu liên quan đến nội dung bài viết Quan hệ pháp luật TTHS phát sinh lúc nào
